Ngày 23/11, tác giả trò chuyện với tờ Guardian về tính phức tạp, hình tượng phụ nữ trong văn chương của ông cùng mối liên hệ giữa nhà văn và người hâm mộ. Cũng trong buổi phỏng vấn, phóng viên nhắc lại vụ ông bị nữ nhà văn Mieko Kawakami chỉ trích năm 2017, cho rằng những tác phẩm của ông có số lượng lớn nhân vật nữ "tồn tại chỉ dành cho các hoạt động tình dục", bị "hiến tế" cho mục đích của nam chính.
Nhà văn Murakami trả lời: "Sách của tôi bị chỉ trích rất nhiều trong những năm qua và tôi không thể nhớ hết bối cảnh xuất hiện các lời nhận xét đó. Tôi cũng không để tâm chúng quá mức. Về Mieko, đó là bạn thân của tôi và là người phụ nữ thông thái. Vì thế, tôi chắc chắn bất kỳ lời phê bình nào của cô cũng chính xác. Nhưng thú thật, tôi không nhớ rõ cô ấy từng nói gì. Khi bàn về phụ nữ và tiểu thuyết của mình, tình cờ là tôi có lượng độc giả nam - nữ khá cân bằng. Điều này khiến tôi rất vui".
Mieko Kawakami sinh năm 1976, là nhà văn, ca sĩ Nhật Bản quê ở Osaka. Cô nổi tiếng với quyển Breasts and Eggs (2012) - được New York Times chọn là Sách nổi bật nhất năm 2020 và lọt vào top 10 Sách hay nhất của tờ Times năm 2020. Các chuyên gia đánh giá văn của cô giàu chất thơ, nhiều suy nghĩ sâu sắc về cơ thể phụ nữ, khơi gợi những câu hỏi đạo đức thời hiện đại. Năm 2017, cô gây chú ý khi có cuộc đối thoại cùng tiểu thuyết gia Haruki Murakami - người hiếm nhận trả lời phỏng vấn - về vai trò nữ giới trong tiểu thuyết của ông.
Nhà văn Mieko Kawakami (trái) và tiểu thuyết gia Haruki Murakami trong một sự kiện ở Tokyo năm 2019. Ảnh: AP
Cùng buổi trò chuyện với Guardian, nhà văn 75 tuổi có dịp bàn về tác phẩm mới nhất của ông - The City and Its Uncertain Walls, phát hành tại Nhật hồi tháng 4/2023. Ông Murakami viết quyển này dựa trên tiểu thuyết ngắn ông xuất bản trên tạp chí năm 31 tuổi và cuốn Hard-Boiled Wonderland and the End of the World do ông sáng tác năm 1985. Sách dày 672 trang, được tác giả thực hiện trong gần ba năm đại dịch, hoàn thành hồi tháng 12/2022. Theo Madame Figaro, tác phẩm ra đời sau những suy nghĩ, chiêm nghiệm của Murakami về ý nghĩa của những bức tường.
Khi được hỏi vì sao ông chọn ra mắt tác phẩm sau hơn 40 năm, nhà văn cho biết ông cần thời gian rèn luyện thêm ngòi bút trước khi viết lại tiểu thuyết. Lúc mới sáng tác, Murakami không hài lòng câu chuyện nhưng tự đánh giá chủ đề tiểu thuyết rất quan trọng. Thời điểm đó, ông không đủ sức truyền tải nội dung theo cách mình muốn nên muốn chờ lúc thích hợp.
"Tuy nhiên, trong thời gian trước, tôi có nhiều việc khác muốn thực hiện nên không thể bắt đầu dự án này. Điều tiếp theo tôi biết là 40 năm trôi qua trong nháy mắt còn tôi thì bước sang tuổi 70. Tôi nghĩ mình nên bắt tay vào làm nếu thực sự muốn vì có thể tôi không còn nhiều thời gian nữa. Tôi cũng cảm thấy mình cần hoàn thành trách nhiệm của mình với tư cách một tiểu thuyết gia", ông nói thêm.
Bìa sách tiếng Anh "The City and Its Uncertain Walls". Ảnh: Amazon
Guardian nhận định một vài độc giả cảm thấy tác phẩm mới của ông khó hiểu, nhiều người lại thích sự kỳ lạ và yếu tố siêu thực trong những quyển sách trước. Tờ báo đặt câu hỏi liệu nhà văn thích để lại cho bạn đọc những câu hỏi không lời giải đáp trong sáng tác của mình. Theo Murakami, một tiểu thuyết xuất sắc sẽ luôn đặt ra những vấn đề hấp dẫn nhưng tác giả không có kết luận rõ ràng. Vì thế, ông muốn mọi người suy nghĩ về điều gì đó, ví dụ kết truyện, sau khi khép lại quyển sách.
Ông nói thêm: "Tôi thường đưa ra một số gợi ý trong mỗi câu chuyện để họ suy ngẫm. Điều tôi muốn là người đọc sẽ nắm bắt các chi tiết và tìm thấy kết thúc độc đáo cho riêng mình". Nhà văn cũng hài lòng khi thấy người hâm mộ đọc một tác phẩm của mình nhiều lần.
Chân dung nhà văn Haruki Murakami. Ảnh: The Guardian
Haruki Murakami, 75 tuổi, là một trong tác giả nổi tiếng nhất văn học Nhật Bản đương đại, với tác phẩm được dịch ra hơn 50 thứ tiếng. Ông có nhiều cuốn sách tiêu biểu như: Phía Nam biên giới, phía Tây mặt trời (1992), Kafka bên bờ biển (2002), 1Q84 (2009). Sau khi nổi tiếng với Rừng Na Uy ở tuổi 38, sách của ông được miêu tả như "văn hóa đại chúng" vì tạo ra cơn sốt khắp Nhật Bản và thế giới.
Ông nhận Jerusalem Prize - giải dành cho các tác giả viết về tự do, hòa bình, vấn đề xã hội năm 2007. Với sức viết bền bỉ, nhà văn được trao giải thưởng lớn của Tây Ban Nha Princess of Asturias ở hạng mục văn chương vào tháng 5/2023.
Phương Thảo (theo Guardian)