Khi một cụ ông bước vào chọn món đậu phụ, bảng điện tử trên tường hiện lên thông báo: Ông Chen, hải sản và món từ đậu nành không phù hợp với sức khỏe ông.
Đó là hệ thống nhắc nhở cá nhân, có thể gợi ý món dựa trên dữ liệu sức khỏe của người già.
Căng tin Cộng đồng Cuiyuan là một trong những nhà ăn đang nở rộ khắp Trung Quốc, chính sách được chính phủ tài trợ cho người cao tuổi. Nhà ăn này đang cung cấp các bữa ăn giảm giá và dịch vụ giao tận nơi cho cộng đồng 9.800 người, trong đó có 1/4 là người trên 60 tuổi.
"Nhà ăn của chúng tôi đã trở nên thông minh hơn rất nhiều", bà Xiang Feifei, giám đốc Ủy ban Cộng đồng, nói. Hệ thống theo dõi chỉ số sức khỏe của từng người già nhằm phát hiện món họ dị ứng và điều chỉnh thực đơn.
Họ sử dụng nhận dạng khuôn mặt để bảo vệ quyền riêng tư. Người già và con cái họ sẽ ký vào thỏa thuận bảo mật dữ liệu sức khỏe chỉ được sử dụng cho mục đích phi thương mại.
Bà Hu Huali, 66 tuổi, đi bộ 5 phút đến nhà ăn mỗi ngày. "Tôi thích món thịt heo Đông Phao và bò hầm mềm, khá ngon" bà nói. Bữa ăn gồm cơm, thịt và hai món rau có giá 2,25 USD.
Bố mẹ của anh Chen Peng đều gần 80 tuổi, họ dùng bữa từ thứ 2 đến thứ 6 ở nhà ăn. Trước đây, bữa ăn của họ rất tạm bợ, gồm bánh mì, bánh rán hoặc cháo dùng kèm dưa muối. Thực đơn lặp lại hằng ngày.
"Chúng tôi rất lo lắng", Chen nói. Nhưng gánh nặng của anh đã được giảm đi. Ở nhà ăn, bố mẹ anh thưởng thức bữa ăn nóng hổi, giá hợp lý và trò chuyện với người đồng lứa, giảm cảm giác cô đơn.
Trung Quốc đang bước vào cuộc chuyển đổi dân số với 300 triệu người trên 60 tuổi. Số người già ước tính sẽ vượt 400 triệu vào năm 2035 và lên gần 500 triệu vào năm 2050, chiếm 35% dân số.
Hiện tại, 90% người cao tuổi ở Trung Quốc chọn chăm sóc tại nhà, 7% phụ thuộc vào dịch vụ chăm sóc cộng đồng và 3% sống trong các cơ sở chăm sóc, theo dữ liệu Ủy ban Y tế Quốc gia.
Mô hình nhà ăn người già đang được triển khai khắp Trung Quốc dựa trên khả năng tài chính và hoàn cảnh thực tế của từng địa phương.
Nhà ăn Chuxin ở làng Hujia, TP Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh luôn đông đúc vào giờ trưa. Thực đơn hàng ngày có món nóng và lạnh, thực phẩm chay. Họ nhận được lời khen về sự sạch sẽ, tiện lợi và giá rẻ.
"Con cái người già trong làng đều đã sống và làm việc ở thành phố lớn", trưởng làng Hu Jin nói. Do đó, bữa ăn đang trở thành mối quan tâm lớn.
Tuy nhiên, lực lượng người trẻ đang đổ về các nhà ăn ngày càng nhiều và gây ra tình trạng quá tải. Người già ở nhà ăn TP Đại Liên, tỉnh Liêu Ninh phải rời đi bởi không thể xếp hàng tranh suất kịp giới trẻ.
"Các món thịt chiên, gà chiên và đậu phộng thì còn rất nhiều", một cụ bà phàn nàn. "Răng chúng tôi không thể nhai món này, nó cũng không phù hợp với dinh dưỡng người già".
Chính quyền Đại Liên đang cố gắng mở rộng số nhà ăn, đạt mục tiêu 100 cơ sở vào cuối năm nay. Họ khảo sát quy mô dân số cao tuổi trong cộng đồng, yêu cầu dinh dưỡng và phạm vi dịch vụ.
Khảo sát của Bộ Công tác Dân sự cho thấy 22,1% người cao tuổi cần các dịch vụ trợ giúp bữa ăn. Ở Trùng Khánh, chính quyền đã thiết lập gần 1.600 nhà ăn cho người cao tuổi, dự kiến phục vụ hơn 1,8 triệu người mỗi năm.
Tỉnh Hà Nam cũng đang triển khai kế hoạch mở 600 nhà ăn với mục tiêu bao phủ 40% cộng đồng đô thị và 10% làng xã nông thôn.
Bà Xiang, đại diện Cộng đồng Cuiyuan cho biết mọi người thường nói chăm sóc trẻ em là chăm sóc tương lai đất nước nhưng thực tế, chăm sóc người già là chăm sóc tương lai của họ.
"Việc tạo ra các cộng đồng thân thiện với người cao tuổi để đảm bảo rằng không ai phải sợ hãi khi già đi", bà nói thêm.
Ngọc Ngân (Theo China Daily)