Ngày 22/11, Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức họp báo về Lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ bảy, công bố các tác phẩm được đề xuất nhận thưởng, đang chờ phê duyệt. Trong số 58 tác phẩm, bộ Gia Định - Sài Gòn - TP HCM dặm dài lịch sử được Hội đồng chấm giải đánh giá cao.
Ông Nguyễn Nguyên - Cục trưởng Xuất bản, In và Phát hành - nhận xét bộ sách là công trình đồ sộ với hơn 1.600 trang, thể hiện tình yêu, quá trình nghiên cứu lâu dài của tác giả. "Trong khi các công trình tương đương có hàng chục người biên soạn, ông Nguyễn Đình Tư miệt mài nghiên cứu, viết sách một mình. Bộ hai cuốn còn một số sai sót, nhưng không quá lớn, không ảnh hưởng đến giá trị tác phẩm. Chúng tôi luôn ghi nhận, nâng niu giá trị mà các tác giả đóng góp", ông Nguyên nói.
Ông Đỗ Quang Dũng - Phó Chủ tịch Hội đồng Sách Quốc gia - cho rằng nên tôn vinh những con người như tác giả Nguyễn Đình Tư, bởi ông là "một đại sứ văn hóa đọc thực thụ".
Bộ sách của ông từng được trao giải khoa học Trần Văn Giàu, năm 2023. Công trình thể hiện một cách đầy đủ các giai đoạn phát triển của TP HCM từ ngày khởi thủy năm 1698 đến năm 2020, bao quát nhiều lĩnh vực, khía cạnh. Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư mong muốn cộng đồng cần tìm hiểu về TP HCM sẽ tra cứu trong hai cuốn sách này. Hơn 20 năm qua, ông dồn tâm sức đi khắp các thư viện, Trung tâm lưu trữ Quốc gia 2 ở TP HCM để tập hợp tài liệu cho tác phẩm.
Ông Nguyễn Đình Tư sinh năm 1920, quê ở Võ Liệt, nay thuộc xã Thanh Chi, huyện Thanh Chương (Nghệ An). Năm 12 tuổi, ông phải nghỉ học vì nhà nghèo, phụ cha chăn trâu, cắt cỏ. Thấy ông có chí, thầy cô ở trường làng quyên góp tiền nuôi ăn học. Năm 1943, ông quyết định viết văn với cuốn truyện dài đầu tay Nguyễn Xí. Sau Cách mạng Tháng Tám, ông có thời gian làm cộng tác viên cho báo Độc Lập. Sau này, vào Nam Trung bộ lập nghiệp, ông biên soạn, xuất bản nhiều cuốn sách về lịch sử, địa chí các tỉnh Khánh Hòa, Phú Yên, Ninh Thuận. Sau năm 1975, ông cùng gia đình vào TP HCM sinh sống.
Ông từng ra nhiều bộ sách, tiểu thuyết lịch sử như Loạn 12 sứ quân, Chế độ thực dân Pháp trên đất Nam Kỳ (1859-1954).
Lễ trao giải năm nay diễn ra ngày 29/11 tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Ban tổ chức sẽ trao ba giải A, 10 giải B, 21 giải C, 21 giải khuyến khích. Ngoài ra, giải Sách bạn đọc yêu thích lần đầu được đưa vào cơ cấu, với bốn giải.
Số lượng sách dịch đoạt giải tăng lên. Theo ông Nguyễn Nguyên, đây là xu hướng bình thường, thể hiện nhu cầu tiếp cận văn minh nhân loại trong thời đại mới.
Giải Sách quốc gia do Hội Xuất bản Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức thường niên từ năm 2004, với tên ban đầu là Sách Việt Nam. Từ năm 2018, giải chính thức lên Sách Quốc gia. Năm ngoái, hai tác phẩm đoạt giải A là bộ Chào tiếng Việt (Thụy Anh) và Cơ sở khoa học để xác định ranh giới ngoài thềm lục địa Việt Nam theo Công ước của Liên Hợp Quốc 1982 về Luật Biển (Bùi Công Quế chủ biên, Phùng Văn Phách, Đỗ Huy Cường, Trần Tuấn Dũng, Lê Đức Anh đồng tác giả).
Hà Thu