Gần đây thông tin về việc thí điểm bỏ đèn vàng tại TP HCM mang tới nhiều ý kiến trái chiều, mà hầu hết cho rằng bỏ đèn vàng sẽ khiến giao thông hỗn loạn. Nhưng các chuyên gia lại cho rằng đó là việc làm cần thiết, sẽ giúp nâng cao ý thức người dân. Vì sao bỏ đèn lại nâng cao ý thức người dân thì các chuyên gia cũng nói hết rồi, tôi chỉ xin chia sẻ lại góc nhìn của mình, một người tham gia giao thông 60-70 km mỗi ngày, và từng lái xe ở nhiều quốc gia trên thế giới.
Công việc của tôi đi công tác nhiều, châu Âu, Mỹ và các nước châu Á top đầu như Nhật, Hàn đều rất thường xuyên. Tôi cũng thường thuê xe tự lái ở những nơi tôi đến (trừ Nhật vì muốn lái phải có bằng của họ), coi đó là thú vui khám phá cách họ vận hành cuộc sống. Và đúng như các chuyên gia nói, tôi thấy hầu hết những nước này đều không có đèn đếm giây.
Thời gian đầu mới lái, tôi cũng thấy làm lạ, tại sao lại không có đèn đếm giây, chẳng biết lúc nào thì sắp sang đèn đỏ để mà dừng. Nhưng người bạn bản địa đi cùng dần giúp tôi hiểu ra vấn đề. Lần đó tới ngã tư, tôi đi chậm lại hẳn để xem đèn đóm ra sao. Bạn nói thoải mái đi, vì ngay cả khi đèn bên này vàng, thì vẫn có trừ hao cho đèn bên kia. Còn bạn gần tới đèn vàng (chưa qua vạch) mà vượt cũng không sao. Tôi không rõ luật của họ quy định thế nào, nhưng sau đó về nhà tôi cũng không nhận được trát phạt nguội nào. Ngay cả khi tôi ngồi xe người bản địa lại, họ cũng phi qua đèn vàng ở giao lộ một cách vô tư, không có chút gì sợ sệt hay e ngại.
Vì vậy, quan điểm của tôi là, đèn vàng vốn là "đèn báo hiệu chuyển giao", tức nó chỉ nên mang ý nghĩa thông báo, chứ không nên mang ý nghĩa bắt buộc như đèn xanh hay đèn đỏ. Đèn chuyển vang khi xe cách vạch 5 m thì qua luôn cũng được, nhưng cách vạch 20 m thì lo mà dừng. Như thế thì sẽ rất đơn giản cho mọi người.
Nhưng điều quan trọng để loại đèn này áp dụng được, là hệ thống xử lý vi phạm phải thật nghiêm. Xe nào lăn bánh qua vạch khi đèn đã chuyển đỏ thì phải phạt thật nặng, và phạt một cách triệt để. Chứ không như ở ta, chỗ có camera phạt nguội, chỗ không. Ôtô thì phạt, chứ xe máy thì 99% là không gặp vấn đề gì.
Vậy, thứ cần làm là bỏ bộ đếm giây ở đèn tín hiệu, không nên coi đèn vàng là tín hiệu để phạt, và thi hành phát luật thật nghiêm, triệt để, liên tục. Chỉ như vậy, thái độ tham gia giao thông của người điều khiển phương tiện ở xứ mình mới mau chóng cải thiện.
Đó là góc nhìn của tôi, mong mọi người cùng đóng góp thêm góc nhìn, chỉ là ưu, nhược điểm để thấy thế nào hợp lý, chứ không phải chê bai các ý kiến. Xin cảm ơn.
Độc giả Nguyên Khoa