Tại sự kiện lái thử được tổ chức ở trụ sở chính của Toyota Bắc Mỹ hôm 18/7, một nửa của 26 mẫu xe đều có phiên bản hybrid. Chỉ hai trong số này là xe điện.
Kế hoạch của hãng là cung cấp tùy chọn hybrid cho mọi mẫu xe chủ đạo tính đến hết 2030, theo Kevin Butt, giám đốc phát triển môi trường bền vững tại Toyota Bắc Mỹ.
Nhiều mẫu trong số các sản phẩm chủ đạo của Toyota đều đã có bản hybrid. Mẫu sedan bán chạy Camry thậm chí chỉ có bản hybrid khi được nâng cấp đầu năm nay. Mẫu SUV Crown Signia mới cũng có tùy chọn tương tự.
Toyota đã bán hơn 50.000 chiếc Camry mới trong năm nay. Tổng doanh số xe hybrid của hãng tại Mỹ tăng 66% trong nửa đầu năm nay so với cùng kỳ 2023, với 410.000 xe. Xe hybrid chiếm 33% doanh số tại Bắc Mỹ trong 5 tháng đầu năm, tăng 6% so với cùng kỳ năm trước.
Toyota và thương hiệu con Lexus hiện chiếm gần 60% thị phần ở phân khúc hybrid tại Mỹ. Hãng Nhật có kế hoạch mở rộng dòng sản phẩm này trong bối cảnh xe điện giảm tăng trưởng.
Từ 2023, lạm phát và lãi suất cao đã làm nhụt chí những khách hàng vốn có ý định mua xe điện. Nhu cầu từ những khách hàng mua xe từ sớm cũng giảm dần.
Xe hybrid, vốn tiết kiệm nhiên liệu hơn so với dòng xe động cơ đốt trong truyền thống, lại ngày càng tăng trưởng. Dòng xe này rẻ hơn khoảng 20% so với giá trung bình của xe điện, và không bị hạn chế về hành trình giống xe điện. Trong tháng một, xe hybrid chiếm 9% doanh số xe mới tại Mỹ, so với 7% của xe điện, theo Cox Automotive.
Doanh số xe hybrid sẽ tiếp tục vượt xe điện tại Mỹ trong một thời gian nữa, theo Mike Ramsey từ hãng nghiên cứu và tư vấn Gartner.
Đáp lại sự dịch chuyển này, chính phủ Mỹ vào tháng 3 đã giảm mục tiêu 67% doanh số xe mới là xe điện hóa đến hết 2032. Mục tiêu mới của xe điện là chiếm ít nhất 35% và xe hybrid chiếm 13%.
Việc Washington nghiêng về xe hyrid giống như một cơn gió xuôi chiều với Toyota. 40% doanh số của hãng ở thị trường Bắc Mỹ là xe điện hóa, gồm cả thuần điện và hybrid. Trong đó, xe hybrid được kỳ vọng là chìa khóa để đạt mục tiêu tăng con số này lên khoảng 80% đến hết 2030.
Hiện thị phần của Toyota ở thị trường xe con Bắc Mỹ là 15% trong 6 tháng đầu năm nay, đứng thứ hai sau General Motors (GM) với 16%. Ford, Hyundai và Honda xếp lần lượt trong top 5.
Khi chính sách của chính phủ Mỹ thay đổi, GM và Ford - vốn chủ yếu tập trung vào xe điện - cũng phải chuyển hướng sang xe hybrid và hybrid sạc điện. Nhưng hiện cả GM và Ford vẫn còn nhiều hạn chế.
Đối thủ lớn nhất của Toyota là một hãng Nhật khác, Honda, nhưng thị phần ở phân khúc hybrid cũng chỉ 20%. "Chúng tôi không sản xuất được các mẫu hybrid nhiều như Toyota", một đại diện Honda nói.
Việc Toyota thống trị thị trường phản ánh quá trình phát triển của hãng hơn 20 năm qua. Prius thế hệ đầu tiên ra mắt năm 1997, và bắt đầu bán ở Bắc Mỹ năm 2000. Danh hiệu xe hybrid sản xuất thương mại đầu tiên của Prius mang lại cho Toyota những lợi thế không thể so sánh.
Từ sau khi có Prius, xe hybrid cũng trở thành nguồn lợi nhuận quan trọng. Sau một thời gian dài phát triển công nghệ, một giám đốc của Toyota nói tất cả những hệ thống và hoạt động liên quan đã giảm chi phí, có nghĩa lợi nhuận mà dòng xe này mang lại còn cao hơn thế.
Một số mẫu SUV hybrid bán ở Bắc Mỹ có lợi nhuận mỗi xe cao hơn 10% so với các mẫu động cơ đốt trong.
Thị trường Bắc Mỹ cũng ngày càng quan trọng hơn với Toyota. Tại Nhật Bản, một loạt bê bối về chất lượng của các công ty thành viên dẫn đến việc dừng sản xuất các mẫu xe chủ đạo. Hoạt động kinh doanh ở Trung Quốc cũng bị ảnh hưởng do cạnh tranh gay gắt từ phân khúc xe điện. Trong khi ở Đông Nam Á, các hãng xe Trung Quốc đã bắt đầu xuất khẩu nhiều hơn.
Doanh số của Toyota và Lexus ở Mỹ đạt 2,7 triệu xe tính đến hết năm tài chính 2023. Lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh của hãng tại quốc gia này, gồm cả xuất khẩu, ước tính 30-50%.
Toyota cũng đang sản xuất xe điện - phân khúc mà hãng đã tụt lại phía sau so với nhiều đối thủ khác. Nhưng cách mà hãng sẽ thực hiện để cân bằng giữa xe hybrid và xe điện sẽ được hình thành rõ ràng hơn vào cuộc bầu cử vào tháng 11.
Cựu tổng thống Donald Trump từng có mâu thuẫn với bang California về xe điện trong thời gian đương nhiệm. Trump cho rằng xe điện sẽ là thảm họa kinh tế với Mỹ và nước này cần tăng sản xuất, tiêu thụ dầu mỏ.
Nhiều người cho rằng Trump sẽ giữ quan điểm phản đối xe điện nếu giành chiến thắng vào tháng 11. Nhưng những gì mà CEO Tesla - Elon Musk - thể hiện mới đây được đánh giá có thể giúp xoa dịu tình hình.
Hồi giữa tháng 7, ông chủ Tesla đã công khai ủng hộ chiến dịch tranh cử của Trump, nói có thể hỗ trợ tài chính cho chiến dịch của cựu tổng thống.
Những kế hoạch trong tương lai của Trump cũng có thể tác động đến xe điện của Toyota. Hãng Nhật từng khiến Trump nổi giận vào năm 2017, dọa áp mức thuế cao liên quan đến kế hoạch xây dựng nhà máy tại Mexico để xuất khẩu xe đến Mỹ. Nhà máy đã mở cửa năm 2019 và sản xuất mẫu bán tải Tacoma.
Hiện Toyota nhập khẩu xe hybrid bán tại Mỹ. "Nếu Trump giành chiến thắng và áp thuế cao, chuỗi cung ứng ở Mỹ có thể thay đổi đáng kể", một đại diện Toyota phát biểu.
Mỹ Anh (theo Nikkei Asia)