Theo công ty chuyên cung cấp dữ liệu ôtô toàn cầu JATO Dynamics, năm 2023, các hãng xe Trung Quốc bán 13,43 triệu xe trên toàn thế giới, vượt qua các thương hiệu xe Mỹ (11,93 triệu xe). Trong lịch sử, top 3 doanh số tính theo nguồn gốc của các hãng vốn là Nhật Bản, châu Âu và Mỹ. Lần đầu tiên các hãng Trung Quốc giành được vị trí thứ 3, đẩy các đối Mỹ xuống thứ 4, và thứ 5 là Hàn Quốc. Về tốc độ tăng trưởng doanh số hàng năm, các hãng Trung Quốc đạt 23%, vượt xa Mỹ là 9%.
Theo dữ liệu từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc công bố hồi tháng 1, trong 2023, Trung Quốc xuất khẩu 5,22 triệu xe, vượt Nhật Bản để trở thành quốc gia xuất khẩu ôtô nhiều nhất thế giới.
Top 5 thị phần ôtô mới toàn cầu trong 2023, theo nguồn gốc của các hãng xe:
| Xếp hạng | Thị phần (%) |
| Nhật Bản | 29,1 |
| Châu Âu | 24,9 |
| Trung Quốc | 17,9 |
| Mỹ | 15,2 |
| Hàn Quốc | 8,5 |
Nguồn: JATO Dynamics
Sự gia tăng là nhờ các hãng Trung Quốc giành được thị phần thông qua cuộc chiến giá cả tại các thị trường mới nổi. Năm 2023, 22% số ôtô trên thế giới được bán ở các nền kinh tế như Ấn Độ và các nước Mỹ Latinh. Theo đó, doanh số ôtô của Trung Quốc tăng vọt trên tất cả các khu vực Trung Đông, Á Âu và châu Phi, đồng thời tăng lên ở các quốc gia phát triển thuộc châu Âu, Australia, New Zealand và Israel.
Đặc biệt, ôtô Trung Quốc ngày càng phổ biến ở thị trường Nga. Thị phần của xe Trung Quốc nhập khẩu vào Nga tăng từ 10% vào năm 2021 lên 92% vào 2023, chiếm hơn một nửa thị trường Nga, với gần 60 thương hiệu khác nhau.
Khách tham quan xem một mẫu xe điện Trung Quốc tại triển lãm ôtô Thượng Hải 2023. Ảnh: AFP
Ôtô Trung Quốc dần chiếm lĩnh thị trường Nga vì các nhà sản xuất phương Tây đã bỏ trống hầu hết các ngóc ngách, sự cạnh tranh giảm thiểu và bối cảnh chung cho phép các doanh nghiệp Trung Quốc áp đặt các điều kiện riêng.
Các công ty sản xuất ôtô lớn của Nga như Avtotor, AvtoVAZ, UAZ buộc phải tạm dừng hoạt động vì thiếu phụ tùng, linh kiện nước ngoài. Do các lệnh trừng phạt áp dụng vào tháng 3/2022, gần nửa số nhà máy sản xuất xe con và thương mại hạng nhẹ ở nước này vẫn không hoạt động. Thị trường chứng kiến sự sụt giảm mạnh, các khoảng trống trong sản xuất và xuất khẩu được các công ty Trung Quốc tiếp quản.
Hiện thị trường Nga đang được các doanh nghiệp ôtô Trung Quốc quan tâm như bệ phóng để thâm nhập vào các thị trường lớn nhất toàn cầu và đối đầu với các tập đoàn ôtô của châu Âu và Mỹ.
Thảo Nhung