Hơn 7 năm trong ngành bán xe, Nhật Quang (TP HCM) dần thay đổi trong cách giới thiệu một mẫu xe mới cho khách. Ngoài việc tìm hiểu tâm lý khách hàng, nghiên cứu sản phẩm của các hãng, Quang cũng chăm làm các video ngắn trên mạng xã hội, lập ra một kênh Youtube để quảng cáo xe, "vì giới trẻ bây giờ thích thế".
Không chỉ bán xe chính hãng tại đại lý, Nhật Quang còn bán thêm xe cũ. Theo anh, khách hàng mua xe những năm gần đây ngày càng trẻ hóa, thị hiếu đối với việc lựa chọn một mẫu ôtô cũng nhiều khác biệt so với thế hệ cách đây chừng 7-10 năm trước.
"Người mua bây giờ, đặc biệt từ 9X trở đi, xe nhiều option, công nghệ an toàn nhiều là những thứ họ quan tâm", Quang nói. "Những yếu tố về kỹ thuật như khung gầm, cảm giác lái, giá trị thương hiệu... không còn quá quan trọng".
Từ sự chuyển biến về thị hiếu tiêu dùng của khách hàng những năm gần đây, các hãng xe bắt đầu thay đổi cách làm sản phẩm để đưa ra thị trường.
Năm 2020, Trường Hải ra mắt chiếc Kia Morning bản nâng cấp với phong cách thể thao, hiện đại hướng đến giới trẻ. Trên mẫu xe giá chưa đến 440 triệu đồng của Kia khi đó, đèn pha LED dạng tự động bật/tắt, màn hình giải trí 8 inch, camera lùi, cân bằng điện tử, những trang bị thậm chí chưa có trên một vài mẫu sedan cỡ B.
Một năm sau, đối thủ lớn nhất của Morning là chiếc Hyundai i10 bước sang thế hệ mới. Bên cạnh diện mạo trẻ trung hơn, trên các bản cao, xe sở hữu những trang bị như đèn định vị LED, đồng hồ tốc độ LCD, khởi động bằng nút bấm... Công nghệ an toàn có cân bằng điện tử, hỗ trợ khởi hành ngang dốc hay kiểm soát hành trình là lần đầu tiên trong phân khúc, dù tính năng không được dùng nhiều trong đô thị, nơi những mẫu hatchback cỡ A chủ yếu lăn bánh.
Với lượng tiện nghi tăng lên, i10 mới không còn là một mẫu xe đơn thuần giá cả vừa phải, trang bị phù hợp cho người mua lần đầu, chạy dịch vụ. Hyundai Thành Công muốn mẫu xe giá rẻ nhất của hãng tiếp cận lớp khách hàng trẻ cá tính, chịu chơi và chịu chi để trải nghiệm những tính năng mới.
Toyota, thương hiệu Nhật thường bị gắn mác chậm thay đổi và cập nhật công nghệ, cũng không đứng ngoài xu hướng. Chiếc Wigo thế hệ mới ra mắt hồi tháng 6 có đèn pha LED tiêu chuẩn, thêm tính năng vẫn sáng sau khi khóa cửa để soi đường. Hãng trang bị cho xe công nghệ cảnh báo điểm mù và cảnh báo phương tiện cắt ngang phía sau đầu tiên trong phân khúc.
Thiết kế của Morning, i10, Wigo dần trẻ hóa so với thế hệ trước. Sự trau chuốt trong tạo hình chi tiết cùng những trang bị mang tính hưởng thụ khiến những mẫu xe giá rẻ này dần thoát mác xe dịch vụ. Điều tương tự ở mảng sedan cỡ B bán chạy nhất thị trường.
Không còn tạo hình già nua, đứng tuổi, Toyota Vios bản mới nhất có thiết kế táo bạo hơn, chấp nhận nhiều tranh cãi trái chiều. Xe có đèn pha LED trên tất cả các bản. An toàn có cảnh báo va chạm phía trước, cảnh báo lệch làn đường, hai tính năng trong gói TSS lắp cho phiên bản cao cấp nhất.
Honda thậm chí còn "chịu chơi" hơn khi trang bị gói an toàn Honda Sensing trên tất cả các phiên bản City thay vì thêm thắt như Toyota làm với Vios. Mẫu sedan cỡ B của Honda có hỗ trợ phanh giảm thiểu va chạm, đèn pha thích ứng tự động, kiểm soát hành trình thích ứng, hệ thống giảm thiểu chệch làn, hỗ trợ giữ làn, thông báo xe phía trước khởi hành, nhiều công nghệ an toàn nhất phân khúc.
"Xe giá rẻ bây giờ cũng phải an toàn, nhiều tính năng mới thu hút được nhóm khách hàng trẻ", Bùi Toàn, phụ trách đào tạo sản phẩm của một đại lý xe Hyundai ở TP HCM, nói. "Họ thích công nghệ và những thứ thiên về trải nghiệm nên xe chỉ thực dụng thôi sẽ khó bán".
Theo Bùi Toàn, khách hàng trẻ hiện nay có thời gian sử dụng xe ngắn hơn thế hệ khách hàng trước, khoảng 3-4 năm sẽ đổi xe. Vì thế, mức độ quan trọng của những yếu tố như bền, thương hiệu mạnh dần trở nên ít quan trọng. Với những dòng xe gầm cao đang là xu hướng, các hãng cũng trang bị tiện nghi đa dạng dù là phân khúc giá rẻ, phổ thông như crossover cỡ A.
Kia Sonet, mẫu xe đô thị với kích thước nhỏ gọn, chủ yếu đi phố nhưng cũng có kiểm soát hành trình bên cạnh những tính năng cơ bản như cân bằng điện tử, camera lùi, cảm biến áp suất lốp. Toyota Raize trang bị cảnh báo điểm mù, cảnh báo phương tiện cắt ngang phía sau, cảm biến va chạm trước/sau. Trên chiếc VinFast VF 5 Plus, hàm lượng công nghệ còn nhiều hơn hai mẫu xe Nhật, Hàn.
Với người bán hàng lâu năm như Nhật Quang, anh cho rằng xu hướng phổ cập nhiều tính năng an toàn, tiện nghi lên xe giá rẻ là quy luật tự nhiên. Trước đây việc sở hữu ôtô khó hơn, người mua chủ yếu thích ăn chắc, mặc bền, chọn xe làm sao ít hỏng hóc hoặc thậm chí chưa mua xe đã nghĩ đến khả năng bán lại. Nhưng khi kinh tế phát triển hơn, thu nhập tăng lên, nhiều người trẻ thành đạt nhờ các nền tảng kinh doanh công nghệ, online... kéo theo kiểu cách dùng xe thay đổi, thích tiện nghi, hưởng thụ hơn.
"Một vài trang bị có thể không cần thiết hoặc ít dùng nhưng nếu xe của hãng mình không có, khách có thể chuyển sang hãng khác", Nhật Quang nói. "Trên chiếc Raize của Toyota, đồng hồ tốc độ có tính năng báo lịch bảo dưỡng hay nhắc nhở sinh nhật của chủ xe, chi tiết nhỏ nhưng cũng có thể ghi điểm với khách, nhất là giới trẻ".
Thành Nhạn